Me rastin e 550-vjetorit të vdekjes së Heroit tonë Kombëtar Qeveria e Shqipërisë ka shpallur vitin 2018
si vit mbarëkombëtar të Skënderbeut.

Skënderbeu është figura më e shquar në historinë e Shqipërisë. Sot në botë emrin e Gjergj Kastriot Skënderbeut e mbajnë sheshe të shumta në kryeqytetet më të rëndësishëm të botës, duke filluar që nga Tirana, Prishtina, Zyrihu, Parisi, Roma, Çikago, Shkupi. Emrin e Skënderbeut e mbajnë të paktën 10 objekte
dhe institucione.

Tri rrugë në Tiranë, Durrës e Krujë; një muze në Krujë, një fshat në Librazhd, një pije alkoolike konjak, një skuadër futbolli e Korçës, universiteti ushtarak, një titull i lartë, “Urdhri Gjergj Kastriot Skënderbeu” dhe një shesh në kryeqytet. Gjergj Kastrioti, i njohur si Skënderbeu, lindi në Dibër, më 6 maj të vitit 1405.

Një
anëtar i familjes fisnike të Kastriotëve, ai u dërgua si peng në oborrin perandorak osman, ku u arsimua dhe hyri në shërbim të sulltanit. Në vitin 1443, ai braktisi osmanët gjatë betejës së Nishit dhe së bashku me
300 kalorës shqiptarë u kthye në Dibër, ku populli e priti si çlirimtar. Me një ferman të rremë shtiu në dorë kështjellën e Krujës dhe kështu më 28 nëntor 1443 u ngrit flamuri me shkabën e zezë dykrenare i Kastriotëve.

Për 25 vjet, nga viti 1443 deri në vitin 1468, ushtria e Skënderbeut luftoi e fitoi kundër forcave osmane, të cilat
ishin vazhdimisht më të mëdha dhe më të furnizuara. Në kushtet e pabarazisë së theksuar ndërmjet forcave osmane dhe atyre shqiptare, Skënderbeu përpunoi strategjinë dhe taktikën e tij luftarake duke korrur një
sukses të mahnitshëm.

Aftësitë ushtarake të Skënderbeut përbënin një pengesë të madhe për zgjerimin osman, dhe ai u konsiderua nga shumë njerëz në Evropën Perëndimore si një model i rezistencës ndaj osmanëve muslimanë. Gjatë jetës së tij, Gjergj Kastriot Skënderbeu zhvilloi 30 beteja, nga të cilat 29 prej tyre i fitoi dhe vetëm një humbi. Tri herë qyteti i Krujës, që ishte edhe qendra e sundimit të Skënderbeut, u rrethua nga ushtritë osmane por qyteti asnjëherë nuk ra.

Dy sulltanë erdhën vetë në Shqipëri për të ndëshkuar Skënderbeun. Murati II, për të cilin thuhet se pas humbjes vdiq nga hidhërimi gjatë rrugës së kthimit, po ashtu dhe djali i tij, Mehmeti, i cili e la në mes rrethimin e Krujës. Aftësitë e Skënderbeut si burrë shteti spikatën edhe në marrëdhëniet me vendet e tjera. Duke patur të qartë se rreziku osman mund t’i bëhej ballë vetëm vetëm me forca të bashkuara, Skënderbeu kërkoi  pareshtur pjesëmarrjen e vendeve evropiane në luftë kundër këtij armiku të përbashkët.

Gjergj Kastrioti vdiq në janar të vitit 1468. Pas vdekjes së tij, Skënderbeu u shndërrua në simbol të luftës për liri e pavarësi. Kujtimi i tij mbeti gjithnjë i gjallë nëpër këngët, gojëdhënat e tregimet e shumta popullore që i dhanë atij tiparet e një figure legjendare.

Vepra dhe figura e Skënderbeut kishin përmasa dhe rëndësi evropiane. Ai u vlerësua nga personalitetet e shquara evropiane të kohës. Këtë e dëshmon edhe fakti se për Skënderbeun është shkruar një literaturë e shumëllojshme, prej qindra vëllimesh, të botuara në shumë gjuhë, dhe në të katër anët e botës.

Kadareja thotë: “Gjergj Kastrioti ishte prijësi më i madh i Ballkanit. Ai ishte i pari që përpunoi me mendje të hekurt, dhe vizion madhështor rrugën e Shqipërisë, nga do të ecte ajo, nga Lindja apo Perëndimi. Nuk janë
të rastit lëvdatat ndaj tij, ai qe themeluesi i idesë shqiptare me tërë ndërlikimin e saj. Ai ka më shumë famë se Shqipëria vetë. Ai i dha vendit të tij një orientim drejt Evropës deri në fund, sa vdiq.

Ai ishte testamenti i parë i orientimit të shqiptarëve. Testamentin e tij e zgjoi rilindja shqiptare”. Fjalimi më i rëndësishme dhe më i mbajtur mend, është ai i mbërritjes në qytetin e Krujës. Fjalët “lirinë nuk ua solla unë, por e gjeta në mesin tuaj”.

Ç’është e ç’nuk është!

“Ti s’je tolerant!”
Në këtë mënyrë m’u drejtua me nervozizëm një person me të cilin po flisja. Përse më quante jo tolerant? Zerin nuk e kisha ngritur . . . Dhe nuk i kisha folur në mënyrë përçmuese apo fyese . . . Vetëm sa i kisha thënë qetësisht se besimi që ai predikonte, për mua, ishte i gabuar. Kur vjen fjala te feja, dihet që populli shqiptar përgjithësisht është tolerant.

Gjatë muajve të fundit kam dëgjuar të flitet më shpesh për këtë tëmë dhe të jepen shpjegime të ndryshme për egzistencën e kësaj tolerance si dhe rëndësinë e forcimit të saj, sidomos pas debateve për vendosjen e simboleve fetare në vende publike. Ndonëse është e rëndësishme të ruajmë midis nesh këtë tolerancë fetare, duhet të pranojmë gjithashtu egzistencën e një lloj konkurence midis feve në Shqipëri (si dhe në gjithë botën e lirë) ku secila fe punon për të tërhequr sa më shumë njerëz në rrugën e vet.

Cili është ai bari shpirtëror që nuk gëzohet kur shikon një dele te re të hyjë në tufën e tij, edhe në rast se ajo dele ka qënë, deri dje, pjesë e një tufe tjetër? Bariu nuk i thotë asnjëherë deles- “Ik!”.

Toleranca e vërtetë
Ne duhet të jemi tolerant ndaj feve të tjera. Por cfarë do të thotë tolerancë? Toleranca fetare nuk do të thotë që të pranojmë se të gjitha fetë dhe bindjet janë njësoj të mira. Aq më pak të besojmë në çdo fe. Toleranca fetare nuk do të thotë që unë s’duhet të kritikoj besimin e tjetrit. Ajo nuk është një pengesë për debatin dhe diskutimin e lirë.

Sigurisht që toleranca kërkon që unë të debatoj gjithnjë me takt dhe respekt për personin tjetër. Dhe pa dyshim që toleranca kërkon që unë të mos përdor dhunë, as presion kundër besimeve të tjera. Por toleranca fetare nuk ndalon konkurrencën e feve. Ai është parimi që rregullon konkurrencën. Toleranca fetare do të
thotë që ti respekton të drejtën e tjetrit që të besojë ndryshe nga ti.

Dhe më shumë se kaq, toleranca fetare do të thotë që ti respekton të drejtën e tjetrit të ndryshojë bindjen e
tij fetare, pavarësisht nëse të pëlqen apo jo zgjedhja që ai bën. Toleranca fetare krijon një hapësirë për lirinë e fesë – dhe është pikërisht kjo liri që sigurohet për ne në Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë.

Ka disa njerëz që nuk janë dakort me këtë liri. Ka grupime në shoqërinë shqiptare që keqkuptojnë tolerancën fetare. Ata mendojnë se tolerancë fetare do të thotë që ti s’ke të drejtë të kritikosh bindjen e tyre (pavarësisht se ata vetë shpesh kritikojnë të tjerët!). Ka edhe disa njerëz të cilët, ndoshta nga frika e përçarjes, e  konceptojnë gabimisht tolerancën fetare duke e parë atë si një ligj që ndalon konkurrencën midis feve.

Toleranca fetare, në mendjet e tyre, do të thotë që secili mund të ndjekë rrugën e tij fetare të trashëguar (dhe vetëm atë fe) dhe që askush të mos i predikojë askujt për ndryshimin e fesë. Nën flamurin e tolerancës fetare, ata do të privonin individin nga liria e tij për të zgjedhur vet besimin që i pëlqen. Dhe kjo nuk është toleranca e vërtetë. Nuk është kjo ajo lloj tolerance që garanton ligji apo edhe konventat ndërkombëtare që Shqipëria ka
nënshkruar.

Shumë e shumë njerëz të mëdhenj e të thjeshtë, e përshkruajnë lindjen e një fëmije si një mrekulli të vogël. Dhe sa më shumë mësojmë për sekretet e formimit të një jetë të re, aq më tepër zë vend kjo fjalë. Pas vetëm dymbëdhjetë javëve të para të rritjes së fëmijës në barkun e nënës, rrahja e zemrës mund të dëgjohet duke përdorur një pajisje të posaçme elektronike.

Të gjitha organet dhe indet – duke përfshirë zemrën, mushkëritë, trurin, sistemin e tretjes, veshkat dhe organet e riprodhimit – janë formuar dhe kanë zënë vendet e tyre të duhura. Kësaj situate i mungon vetëm koha: edhe gjashtë muaj të tjerë për rritjen.

Kur foshnja lind, ajo ka 305 kocka por disa prej këtyre shkrihen e bashkohen ndërsa rritet fëmija, duke lënë 200 e disa të cilat lëvizen nga 650 muskuj dhe 100 nyja, secila prej tyre është formuar në mënyrë të tillë si gjithë të tjerat. Fituesi i çmimit Nobel, Linus Pauling, deklaroi se “një qelizë e vetme e gjallë në trupin e njeriut është më e ndërlikuar sesa qyteti i Nju Jorkut.”

E gjitha kjo është dëshmia që jeta e njeriut është projektuar nga një mendje brilante, një skultor i pashoq dhe një krijues i gjithëdijshëm.

Filozofi Ravi Zacharias po fliste në një emision radioje për besimin e tij, kur mori nga një radiodëgjuese një pyetje provokuese: “A kam unë të drejtë të abortoj fëmijën?”.

Ravi u përgjigj: “Shpeshherë njerëzit zemërohen me Zotin duke e akuzuar për padrejtësi, dhe i kërkojnë llogari se pse një njeri gëzon një jetë të gjatë, ndërsa dikush tjetër ka vetëm  një jetë të shkurtër.”

Dhe pastaj iu drejtua dëgjueses: “Pyetja ime për ju zonjushë është kjo: Kur ti bëhesh kompetente të vendosësh se kush do rrojë dhe kush do vdesë në barkun tënd, e quan të drejtën tënde, ndërkohë kur Perëndia bën të njëjtën gjë me ne e quan atë të poshtër. A më shpjegon dot këtë kontradiktë?”

Dëgjuesja ia ktheu me inat, por s’kishte kurrfarë përgjigje.

Rrethanat e lindjes së Jezusit nuk ishin të gjitha pozitive. I shtyrë nga frika, mbreti i vendit, Herodi, u përpoq ta zhdukte fëmijën e shenjtë duke urdhëruar masakrën e gjithë foshnjave meshkuj nën moshën dy vjeçe në
qytetin e Betlehemit. Kjo ngjarje makabre u quajt “masakra e të pafajshmëve”. Ajo s’mund të ndodhte sot, apo jo? Megjithatë mes nesh po ndodh diçka shumë e ngjashme: Aborti.

Me gjithë përparimin e mjekësisë sot, ekziston një ironi e hidhur. Në spitalet moderne një fëmijë që lind në fazën 25 javëshe ka një mundësi shpëtimi prej 50- 80 përqind. Përfytyroni situatën kur në një sallë operimi shpëtohet jeta e një fëmije në fazën 25 javëshe, kur në sallën tjetër mund të abortohet foshnja që është pothuajse në të njëjtën moshë.

A mund të imagjinoni një gjë më kontradiktore se kaq? Për fat të keq aborti është bërë një praktikë shumë e përhapur në shoqërinë moderne. Është akoma më shqetësuese që vetëm pak aborte kryen për arsye se rrezikohet jeta e nënës por mbi 95% të aborteve janë kryer vetëm për arsye shoqërore, d.m.th. sepse
fëmija është i padëshiruar.

Duke folur mbi këtë situatë, një mjek tha: “Më shumë të  drejta kanë balenat sesa fëmijët e palindur.” Dr. Stot shkruan se një shoqëri që mund të tolerojë gjëra të kësaj natyre nuk mund të quhet më e qytetëruar dhe pyet: “…a është shoqëria moderne më pak e degraduar vetëm se në vend që t’i hedhim bebet në plehra ne i hedhim në krematorët e spitaleve?”

Çështja kyç
Çfarë është një embrion? Si duhet të mendojmë për atë fëmijë në barkun e nënës? Përgjigjja ndaj kësaj pyetjeje do të përcaktojë qëndrimin tonë në lidhje me abortin. Nga dëshira për të zbutur zërin e ndërgjegjes
disa thonë që fetusi është veçse një ind. Kjo pikëpamje ështe plotësisht e gënjeshtërt. Ngjizja është momenti vendimtar kur fillon jeta e një qenieje të re.

Konferenca e parë ndërkombëtare për abortin u mblodh në Uashington, në vitin 1967 ku doli deklarata, “Ne nuk mund të gjejmë asnjë çast midis bashkimit të spermës dhe vezës dhe lindjes së foshnjës, kur mund
të themi që kjo nuk është një jetë njerëzore.”

Përse abortohet?
Atyre që kundërshtojnë abortin nuk u mungon keqardhja për situatën e vështirë që përballojnë disa familje. Dihet që mund të ketë rrethana të vështira, madje tragjike që bëjnë që një grua ose një vajzë të mendojë për një abort. Marrim parasysh një grua të lodhur me një familje të madhe, ose një nënë që duhet të shkojë në punë, ose një të pamartuar që s’mund të përballojë opinionin e shoqërisë.

Në këto raste, dhe shumë të tjera, ka gra ose vajza që e shikojnë abortin si të vetmen rrugëdalje. Por a është kështu? Doktori i famshëm anglez Sër Stalworthy tregon që disa nga njerëzit më të lumtur që ai ka njohur janë ato gra që i kanë thënë: “Ndofta ty nuk të kujtohet, por herën e parë që kam ardhur tek ti, kërkova një abort.

Sa mirë që ti nuk ishe dakort sepse kjo fëmijë ka sjellë gëzimin më të madh në shtëpinë tonë!” Dhe për ata që e ndiejnë se nuk e përballojnë rritjen e fëmijës, ka një radhë të gjatë njerëzish që presin të adoptojnë një fëmijë.
Adoptimi është gjithmonë një alternativë ndaj abortit.

Çfarë pasojash mund të vijnë prej abortit?
Çdo doktor i përgjegjshëm është në dijeni të problemeve që vijnë pas abortit. Pasojat emocionale më të njohura janë: ndjenja e fajit, depresion, të qara, paaftësi për të falur veten, problem seksuale, ulje e vetëvlerësimit, përsëri, edhe që shkaktojnë çrregullime të të ngrënit, dhe abuzim me substanca si alkooli
dhe duhani.

Pasojat e mundshme të menjëhershme pas abortit janë të ndryshme: dhembjet e forta, gjakrrjedhje e madhe, infeksione, pjesë embrionale të mbetura në mitër, gjendje shoku, apo dëmtim të organeve të tjera. Duhet të mendohet mirë meqënëse aborti mund të rezultojë në paaftësi për të mbetur përsëri shtatzënë, aborte spontane, dhe shtatzani jashtë mitre.

Ndryshova mendjen
U kryen dy sondazhe të ndryshme mes grave që kishin menduar të abortonin fëmijën por që nuk arritën ta bënin. Në një raport 73%, dhe në raportin tjetër 83% e grave thanë që ishin të kënaqura që nuk e kishin abortuar foshnjën. Pranohet që gruaja shtatzënë ka ndjenja të paqëndrueshme dhe mund të ketë
mendime negative për veten dhe foshnjën. Në këtë gjendje ajo ka nevojë të këshillohet nga një njeri i besueshëm.

Jeta është e shenjtë
Duhet theksuar fakti që jeta është e shenjtë. Ajo është një dhuratë prej Perëndisë, dhe ne nuk kemi të drejtë ta ndërpresim atë: “Perëndia e ka krijuar njeriun simbas shëmbëlltyrës së tij.”

Nënë Tereza tha: “Vetëm Zoti mund të vendosë jetën dhe vdekjen. Ja përse aborti është një mëkat kaq i tmerrshëm. Ti jo vetëm që vret jetën, por po e vendos veten mbi Zotin; megjithatë njerëzit vazhdojnë të vendosin se kush duhet të jetojë dhe kush duhet të vdesë.

Ata duan ta bëjnë veten Perëndi. Ata duan ta zënë fuqinë e Perëndisë në duart e tyre. Duan të thonë, “Unë mund të vendos.”

Historia e mbretit ambicioz që kërkoi vdekjen e Jezusit

Arritjet e mbretit Herod ishin të shumta. Ai ishte një sundues i suksesshëm në kohë të vështira. Por sot, kur kujtohet emri i Herodit, nuk bëhet për asnjë prej arritjeve të tij. Jo, emri i Herodit mbahet mend për një arsye tjetër: ai udhëroi shfarosjen e foshnjave të Betlehemit në përpjekje për të vrarë fëmijën e shenjtë.

Kush ishte Herodi?
I lindur në një familje të lidhur fortë me politikën, Herodi ishte i destinuar për një jetë statusi dhe pushteti. Kur ishte 25 vjeç, u emërua guvernator i Galilesë, një pozitë e lartë për një të ri. Romakët shpresonin se Herodi mund të kontrollonte hebrenjtë që jetonin në atë zonë. Në vitin 40 para Krishtit, Senati romak e emëroi atë “Mbretin e Judenjve”.

Herodit i pëlqente t’u bënte përshtypje  të tjerëve. Ishte i aftë në të folur dhe kishte një aftësi të veçantë për të bërë për vete kundërshtarët e tij. Nga dhjetë martesat e tij, shumica ishin të orientuara nga prestigji dhe
të motivuara politikisht. Herodi ishte mizor. Ai ishte pjesë e një familjeje më të madhe politike, shumë prej të
cilëve ishin dinakë dhe gjakftohtë por asnjë nuk ia kaloi atij.

Për shembull, Herodi kishte një kunat 16 vjeçar i cili u përpoq të bënte emër dhe të fitonte pushtet pas kurrizit të tij. Herodit i duhej ta mbante nën kontroll. Një ditë, kur e gjithë familja po kënaqej duke notuar, Herodi, duke luajtur, ia mbajti kokën të riut nën ujë derisa e mbyti. Vite më vonë, gruaja e tij Mariamne, u përfshi në një puç të komplikuar që po kurdisej me shpresën që familja e saj të ngrihej në pushtet.

Por Herodi e përballoi mirë situatën dhe e hoqi qafe gruan. Herodi donte gjithçka. Dëshironte çdo gjë që kishte një Çezar romak. Ai ndërtoi disa  pallate dhe teatre, njëri prej të cilëve mund të mbante 4000 njerëz. Ai ndërtoi stadiume për aktivitete sportive dhe më i madhi prej tyre mund të mbante 10.000 tifozë. Ndërtoi gjithashtu edhe një tempull të ri në Jeruzalem dhe qytete të tëra me madhështi dhe i vuri emrat e eprorëve të tij. Por ai nuk kujtohet për asnjë nga këto gjëra. Ai kujtohet si armiku i krishtlindjes.

Ç’lidhje ka midis Herodit dhe Krishtit? 

Profetët thanë se Krishti do të lindte dhe do të ishte mbreti i hebrenjve, por në mendjen e Herodit, ishte ai vetë që duhet të ishte mbret i përjetshëm. Prandaj, kur iu dha lajmi se Krishti i premtuar kishte lindur, kishte kaq shumë frikë për humbjen e pushtetit të tij, sa ishte i vendosur ta vriste fëmijën e shenjtë. Ungjilli tregon se Herodi mori vesh për lindjen e Krishtit nga dijetarët.

I sëmurë nga lakmia për pushtet, ai nuk do të lejonte në asnjë mënyrë që dikush t’ia merrte fronin. Ai nuk e njihte Jezusin personalisht. Madje nuk ia dinte as emrin. Ai dinte vetëm që foshnja, Krishti i premtuar, kishte lindur në Betlehem. Kështu, që të ishte i sigurt se do ta vriste Jezusin, ai i vrau të gjitha foshnjat në qytet që ishin dy vjeç e poshtë.

Me gjithë masakrën, siç e dimë, ai nuk arriti ta vriste Jezusin. Nuk kaloi shumë kohë pas këtyre ngjarjve dhe Herodi u detyruar të lëshonte gjithçka që e lakmonte në ketë jetë sepse edhe atij i erdhi ora e vdekjes, për të shkuar në atë botë ku thuhet që njeriu merr shpërblimin e merituar për ato që ka bërë në këtë jetë.

Sa prej nesh janë si Herodi? 

Herodi nuk ishtë as i pari dhe as i fundit që ishte i fiksuar pas pushtetit, pasurisë, dhe pas vetes. Lakmia për pushtet dhe dëshira për të qënë në krye është një fenomen i njohur në shoqërinë e sotme. Ka plot përsona që janë të gatshëm si Herodi të sakrifikojnë të tjerët, përfshi familjen, për të arritur përmbushjen e dëshirave të tyre personale.

Ka edhe nga ata që bëjnë ç’të munden që ta mbajnë Zotin larg jetës së tyre, sepse mendojnë se në këtë mënyrë do të jenë vet zot të fatit të tyre. Mund të mos jenë aq ekstrem sa Herodi. Mund të mos bëjnë krime
aq të rënda, por përsëri janë të paepur që të mos e lejojnë Krishtin të zërë vendin që i takon në jetën e tyre.
Kjo botë mund të jetë e lumtur me Jezusin si foshnjë në një grazhd, por nuk është gati ta lejojë Krishtin të jetë mbret dhe Zot mbi dëshirat dhe mendimet e saj.

Shumë njerëz e mirëpresin Jezusin si birin e Davidit, por jo si Birin e Perëndisë. Kurdo që tregohet historia e
lindjes së Jezus Krishtit, kujtohet mohimi që Herodi i bëri foshnjës së shenjtë. Ai ishte armiku i Krishtlindjes. Por nëse ti refuzon Zotin dhe adhuron çdo gjë tjetër përveç atij që e meriton vërtetë lavdinë, çfarë mund të
thuhet për ty në fund?

Policia sekrete e persekutonte shumë kishën e fshehtë, sepse dallonin tek ajo të vetmen rezistencë që kishte mbetur. Ishte rezistencë shpirtërore, e cila, nëse nuk ndalohej, do të shkatërronte fuqinë e tyre ateiste. E dalluan kërcënimin ndaj tyre ashtu siç mund ta bëjë vetëm djalli. Continue reading “Të torturuar për Krishtin” →